نوشتن مقاله پزشکی و نکات ضروری درباره آن

روش و متد اصولی نوشتن مقاله پزشکی برای تمامی پژوهشگران، محققان و دانشجویان رشته‌های وابسته به پزشکی یکی از تخصص‌هایی که نمی‌توان از کنار آن با بی‌تفاوتی گذر نمود. در سایه این مقالات است که دانشجویان دستاوردهای علمی و سطح دانش تئوری و آکادمیک خود را به معرض ظهور و بروز می‌گذراند. قواعد، تکنیک‌ها و استانداردهایی کمک می‌کنند تا مقاله در تمامی مجامع داخلی و بین‌المللی پذیرش‌شده و ازنظر رتبه علمی موردسنجش و ارزیابی قرار گیرد.

آشنایی با ماهیت مقاله پزشکی:

مقاله پزشکی درواقع به نتیجه پژوهش، تحقیق و بررسی منطقی، علمی و عملی گفته می‌شود که توسط فرد یا گروهی با رویکرد دستیابی به نتایجی تازه انجام می‌شود. باهدف قابل منتشر نمودن یافته‌های علمی و نتایج پژوهشی باید در نوشتن مقاله پزشکی از اصولی پیروی نمود. این اصول کمک می‌کنند تا دستاوردهای به‌دست‌آمده به صورتی جامع، کامل و قابل‌فهم در اختیار دیگر پژوهشگران، دانشمندان و اندیشمندان قرار گیرد.

مراحل مختلف در نوشتن مقاله پزشکی:

برای نوشتن مقاله پزشکی بهتر است مرحله‌به‌مرحله پیش بروید تا علاوه بر اینکه نکته‌ای از قلم نیافته تمامی بخش‌ها با دقتی مضاعف انجام شود. باهم این مراحل را مرور می‌کنیم.

1. مرحله اول: انتخاب موضوع مناسب
2. مرحله دوم: تهیه گزارش از نتایج مطالعات و پژوهش‌ها
3. مرحله سوم: تدوین پروپوزال، شروع جمع‌آوری داده‌ها
4. مرحله چهارم: تصویب پروپوزال و سازمان‌دهی، ترمیم و تکمیل داده‌ها
5. مرحله پنجم: قالب‌بندی نتایج کار شامل متن، جدول و نمودار
6. مرحله ششم: تدوین مقدمه و بیان هدف و ضرورت‌های نگارش مقاله
7. مرحله هفتم: بیان جامعه آماری و روش‌های جمع‌آوری جزئیات
8. مرحله هشتم: بیان نتایج اصلی و فرعی مقاله
9. مرحله نهم: جمع‌بندی

ملاک‌های مورد تأیید یک مقاله پزشکی:

از مهم‌ترین ملاک‌های یک مقاله پزشکی مورد تأیید می‌توان به ارزشمندی کیفی، توانایی افزایش دانش بشری، دارای پیامی آشکار و دربردارنده یافته‌های مهم اشاره نمود. البته نگارنده مقالاتی که لایق حضور در مجامع بین‌المللی بوده، برای نوشتن مقاله پزشکی از فرآیند تفکر، استدلال، تحلیل محتوا، استنباط‌های قیاسی و استقرایی استفاده فراوان می‌کند. از دیگر معیارهای یک مقاله قابل‌قبول باید به منطقی، منسجم، نظام‌دار و تراکمی بودن محتوای آن اشاره نمود. البته توجه به‌تناسب موضوع با نیازهای فعلی جامعه، خلاقیت و نوآوری، پرهیز از پرگویی، تناسب بین نظریه‌ها، اجتناب از کلی‌گویی و درنهایت ارائه گزارش روش‌های تحقیق نیز در مقاله بسیار مهم و ضروری هستند.

انواع ساختار مورداستفاده در نگارش مقاله پزشکی:

در یک تقسیم‌بندی کلی انواع ساختار مورداستفاده در نوشتن مقاله پزشکی شامل دو نمونه کمی (تحقیقات میدانی) و کیفی (تحقیقات کتابخانه‌ای) می‌دانند. قبل از شروع به نگارش مقاله محقق باید تعیین نماید که از کدام روش برای تدوین مقاله خود استفاده کرده و تا پایان کار نیز بدان وفادار بماند. عدم توجه به این موضوع سبب شده، بسیاری از مقالات باوجود برخورداری از وجوه علمی بالا حق چاپ و انتشار را به دست نیاورده و زحمات پژوهشگر به شکوفایی کامل نرسد. افزایش مهارت محقق در تهیه و تدوین ساختاری مقاله یکی از رموز موفقیت وی است که باید به‌صورت اکید بدان توجه نماید.

بخش‌های مختلف ضروری در نوشتن مقاله پزشکی:

حال که به‌صورت کلی دانستید که برای نوشتن مقاله پزشکی چه مراحلی را باید طی کنید. به‌صورت جزئی‌تر در مورد بخش‌های ضروری یک مقاله موفق و قابل‌انتشار در مجلات، سایت‌ها و وبلاگ‌ها می‌پردازیم.

• عنوان: کاملاً جذاب، با تعداد کلمات محدود و مختصر و دربردارنده مفهومی کلی مقاله
• درج نام نویسندگان: ذکر اسامی تیم پژوهشی حاضر در آنالیز، تفسیر، نوشتن، ویرایش و جمع‌آوری داده‌ها
• چکیده: حاوی 150 تا 300 کلمه عصاره‌ای دقیق و کامل از مقاله
• ذکر واژگان کلیدی: بازگوکننده مفاهیم و موضوعات کلیدی
• متن مقاله: ارائه کامل مقاله مبتنی بر پژوهش میدانی یا کتابخانه‌ای و با اصول کامل نگارشی
• مقدمه: بیان کلیات تحقیق و نگاه مختصری به پیشینه آن و بیان مسئله، اهداف بنیادی و کاربردهای مقاله
• روش: چگونگی انجام پژوهش، ابزارها، طرح، روش اجرا و تحلیل داده‌ها
• نتایج: توصیف کلامی مختصر از دستاوردهای موجود از طریق شکل، نمودار یا جدول

مزایای نوشتن مقاله پزشکی:

امکان گسترش‌یافته‌های علمی پیشین، تعیین مسیر روشن‌تر برای فعالیت‌های علمی آینده، مختصر سازی یک فرآیند علمی طولانی و گسترده از مهم‌ترین مزایای نوشتن مقاله پزشکی است. ولی در ادامه می‌توان به قابلیت آپدیت معلومات پیشین، جمع‌آوری چندین سال تحقیق در یک متن مختصر، امکان در اختیار قرار دادن یافته‌ها به‌گونه‌ای قابل استناد نیز در میان مزایای موجود اشاره نمود که سبب توجه عمیق به مبحث نوشتن مقاله پزشکی شده است.